طول یا عرض !؟

سید محمد فخرایی
انسان ها ، عموما هنگامی که به پست و مقامی می رسند ، تلاش می نمایند تا پایه های حکومت و ریاست خویش را مستحکم نمایند تا اولا این چند صباحی را که بر مسند حکومت نشسته اند با طیب خاطر و به دور از دغدغه سپری کنند ، ثانیا در صورت امکان ، به طول مدت ریاست خود بیفزایند . تفاوتی هم نمی کند که هدف از کسب قدرت ، خدمت بیشتر به جامعه باشد و یا انگیزه های مادی و منفعت طلبی های شخصی به هر حال عموما انسان ها خواستار این هستند که بر طول مدت ریاست و قدرت خویش بیفزایند . در این میان ، کسانی که انگیزه های الهی و انسانی دارند تلاش می کنند تا با خدمت صادقانه به جامعه و باز کردن گره های اجتماعی (هر اجتماعی اعم از عمومی یا خصوصی) و تسخیر قلوب ، بر طول مدت ریاست خود بیفزایند و افرادی هم که به دنبال منفعت طلبی های شخصی هستند ، گاهی به انواع راه ها و شگردهای غیر اخلاقی متوسل می گردند ، تا بلکه چند صباحی بیشتر بر مسند قدرت بنشینند و از این جیفه متمتع گردند و جاودانه شوند .
سئوالی که در این جا مطرح می گردد این است که آیا طول ریاست بهتر است یا عرض آن ؟ به عبارت دیگر کمیت زمامداری و ریاست است که انسان را محبوب قلوب می نماید و جاودانه می گرداند یا کیفیت آن ؟
اگر قدری واقع بینانه به موضوع نگاه کنیم ، متوجه می شویم که ریاست های دنیا به هیچ کس وفا نکرده و نمی کند و همواره از شخصی به شخص دیگر ، در حال انتقال است و به فرموده حضرت علی (ع) : آن چه از دنیا اکنون در دست توست ، پیش از تو در دست دیگران بوده و پس از تو نیز به دست دیگران خواهد رسید . (نهج البلاغه - حکمت 416 ) بنابراین مدت ریاست انسان ، هر چقدر هم که طولانی بشود ، خواه ناخواه روزی خواهد آمد که دیگران بر این مسند بنشینند و روزی ما باید این اریکه را ترک نماییم . تنها چیزی که از این ریاست ها می ماند آثار و برکاتی است که از آن دوران به جای می ماند که اگر آثار نیکی از خود برجای بگذاریم ، دعای خیر مردم بدرقه راهمان خواهد بود والا که نفرین خلق الله ، گریبان گیرمان خواهد گردید .
با نگاهی به تاریخ پرفراز و نشیب انقلاب اسلامی ، در می یابیم که طول ریاست جمهوری شهید والا مقام رجایی از همه کمتر بوده اما آثار و برکات و به عبارت دیگر عرض آن ، به وسعت تاریخ انقلاب ، امتداد یافته و هنوز در هر کوی و برزن و کوچه پس کوچه ای که می روی ، آثار مادی و معنوی آن دوران کوتاه را می بینیم . مگر شهید رجایی در این مدت حدود 40 روز که رییس جمهور این سرزمین شد چه کرد که نام و یاد او همواره در اذهان باقی مانده و دعای خیر مردم همواره قرین او شده ؟ پاسخ این سئوال را باید در اخلاق رجایی جستجو کرد . چرا که اوخالصانه و صادقانه کمر همت خویش را محکم نموده و عزم خویش را جزم کرده بود که آن چه را در توان دارد برای خدمت به این مردم لحظه ای غفلت ننماید . و همین اخلاص است که مورد توجه و عنایت خداوند سبحان قرار می گیرد و به کارهای انسان ، در راه خدمت به خلق خدا بیشتر باشد ، آثار و برکات آن نیز افزون تر می گردد . والا مدتی که به ریاست و پست و مقام برسد ، خواه ناخواه مجبور است کارها و اقداماتی را برای جامعه انجام دهد اما "انما یتقبل الله من المتقین" خداوند فقط اعمال اهل تقوی را قبول می کند .